PRAKTIJKVOORBEELDEN VAN GEZINSVERSTERKING

Afrika

Kenia

KidsCare levert thuiszorg voor wezen en kwetsbare kinderen

De zorg voor weeskinderen in de plattelandsdorpjes in zuid oost Kenia is een enorm probleem. Aids, malaria, te jong moederschap, slechte voeding en gebrek aan medische zorg zijn de meest voorkomende doodsoorzaken van de ouders. Voorzichtige schattingen geven aan dat meer dan 20% van de kinderen wees is. Ze zijn afhankelijk van de opvang van grootouders, andere familieleden of buren. Veel van die huishoudens kunnen zelf maar nauwelijks het hoofd boven water houden. Laat staan dat ze ineens de zorg krijgen over de kinderen van gestorven familieleden en buren. KidsCare helpt deze weeskinderen door ervoor te zorgen dat het huishouden binnen drie jaar sociaal en economisch zelfstandig is.

De directe thuiszorg benadering van KidsCare leidt tot een onmiddellijk positief effect: kinderen gaan naar school, hebben zo nodig medische zorg en noodzakelijk voedsel is gegarandeerd. Daarnaast zijn er zichtbare structurele resultaten uit de intensieve begeleiding door de lokale groep vrijwilligers en de economische verbeterprojecten. Zo wordt bijvoorbeeld met de families intensief gesproken over familieplanning, over de rechten van vrouwen en kinderen en over het omgaan met aids binnen de families. Zodra de huishoudens enigszins gestabiliseerd zijn worden economische verbeterprogramma’s gestart. 

Bekijk de website van KidsCare

Uganda & Malawi

Help a child biedt aan ouders interventies aan met als doel familieversterking

Ouderschap is niet altijd makkelijk, zeker niet wanneer armoede, conflicten en stress invloed hebben op de gemoedstoestand van ouders. Dit kan leiden tot spanningen in huis en conflicten tussen ouders en kinderen, tussen kinderen onderling, maar ook tussen opvoeders. Huiselijk geweld, alcoholmisbruik en soms zelfs suïcide kunnen het gevolg zijn van deze onderliggende problemen. Een onveilige thuissituatie beïnvloedt de schoolprestaties van een kind, kan leiden tot schoolverzuim of ongewenste tienerzwangerschappen.

Help a Child zet interventies op genaamd: The Parenting Challenge, die deel uitmaakt van het Community Project. Het doel van deze interventie is om ouders te ondersteunen bij het opvoeden van kinderen in een veilige, zorgzame en ondersteunende omgeving. Kinderen verdienen een liefdevolle omgeving om in op te groeien, en ouders hebben de tools en kennis nodig om die omgeving te kunnen bieden. De ouders die mogen deelnemen aan de interventie worden geselecteerd op basis van wie de ondersteuning het hardst nodig heeft, bijvoorbeeld gezinnen waarin alcoholisme of geweld een grote rol speelt. Voor toekomstige groepssamenstellingen wordt aan eerdere deelnemers gevraagd wie zij denken dat deze ondersteuning het meest nodig hebben. De oudergroepen worden begeleid door getrainde facilitators, die interactieve modules aanbieden rond uiteenlopende thema’s. Denk aan: voeding, emotionele ondersteuning, communicatie met kinderen, het belang van spel, ondersteuning bij onderwijs, gezondheid en hygiëne, maar ook het reflecteren op hun eigen opvoeding. Ouders delen ervaringen en ideeën met elkaar om nieuw, positief opvoedgedrag te ontwikkelen.

Een langetermijnstudie onder 100 vaders en moeders in Oeganda laat duidelijk de impact van deze interventie zien: minder geweld en ruzie tussen ouders, minder geweld richting kinderen, betere communicatie en meer wederzijds begrip. Kinderen voelen zich zowel thuis als op school beter ondersteund.

Klik hier om een korte documentaire genaamd 'harmony in the house' (7 min) over deze interventie te bekijken. 

Bekijk de website van Help A Child.

Zuid-Afrika

NORSA steunt gemeenschapszorg in Zuid-Afrikaanse townships

HIV/Aids is een enorm probleem in Zuid-Afrika, waar veel kinderen ernstig onder lijden. Ze worden verzorgd door hun zieke moeder, oma of een ander familielid. Deze kinderen hebben naast de ziekte te maken met (extreme) armoede, mishandeling en verwaarlozing. De kinderen wonen in krotten en meestal zijn er onvoldoende bedden en te veel mensen in één kamer. Door de enorme werkloosheid hebben veel mensen nauwelijks inkomsten en is er onvoldoende te eten. Ouders zijn vaak te ziek of vermoeid om voldoende aandacht te geven aan hun kinderen. Voelen ze zich goed, dan zijn ze vaak groot deel van de dag van huis om te werken of om werk te zoeken. Voor kinderen is het emotioneel heel zwaar om hun ouders te zien lijden en sterven zonder daarover met iemand te kunnen praten.

In townships in de Zuid-Afrikaanse plaatsen Wellington en De Doorns krijgen ongeveer 500 kinderen steun van NORSA Community Care. Een verzorger uit de gemeenschap steunt als 'moederfiguur' maximaal 15 gezinnen. Een sociaal werker begeleidt de verzorgers. De kinderen en hun gezinnen krijgen praktische en emotionele ondersteuning. De sociaal werker maakt de ziekte, waar een taboe op ligt, bespreekbaar en probeert kinderen de aandacht en zorg te geven, die hun ouders of verzorgers hen vaak niet meer kunnen bieden. De praktische hulp bestaat uit een maandelijks voedselpakket, kleding, schoolspullen en ondersteuning bij het aanvragen van overheidstoelages. NORSA heeft een buurtcentrum opgezet voor dagopvang van baby's, peuters en kleuters. Onderdeel van het programma is dat families die hulp krijgen, ook leren om gezamenlijk problemen aan te pakken en elkaar en elkaars kinderen helpen en beschermen. De kinderen die geen ouders of familieleden hebben die voor hen kunnen zorgen, krijgen zorg in pleeggezinnen of gezinshuizen.

Bekijk de website van NORSA Community Care

Azië

India, Nepal en Bangladesh

Save the Children maakt arme huishoudens weerbaarder door Child Sensitive Social Protection

CSSP programma's maken arme huishoudens weerbaarder en zorgen dat kinderen in deze gezinnen betere ontwikkelingskansen hebben. Het initiatief bereikt 336.000 kinderen in Bangladesh, India en Nepal. De belangrijkste doelen in het verbeteren van het leven van kinderen zijn:

• vergroten van het aantal kinderen dat naar school gaat;
• het verminderen van kinderarbeid;
• het vergroten van het aantal kinderen dat toegang heeft tot gezondheidszorg;
• verbeteren van voeding en voedselveiligheid voor kinderen.

Lees de brochure over Child Sensitive Social Protection

Europa

Bosnië-Herzegovina

Naschoolse opvang voor kinderen uit multiprobleemgezinnen

In Bosnië-Herzegovina hebben International Child Development Initiatives (ICDI) en Kinderpostzegels naschoolse centra, NEST centra, opgezet voor kinderen uit multiprobleem gezinnen. In de meeste centra komen kinderen in de leeftijd van 7 tot 16 jaar. Het streven is de kinderen in hun eigen omgeving dusdanig te ondersteunen dat ze bij hun eigen ouders kunnen blijven wonen. Het aantal kinderen dat opgroeit in multiprobleem gezinnen groeit enorm. Oude en traditionele vormen van sociale zorg zijn verdwenen. Veel onbehandelde oorlogstrauma’s ontwikkelen zich in PTSS, dat kan resulteren in alcoholisme en gewelddadig gedrag. Kinderen groeien op met problemen als jeugdcriminaliteit, kinderhandel, drugs- en alcoholverslaving, geweld en gedragsproblemen.

De naschoolse centra functioneren als een tweede huiskamer en bieden een veilige omgeving aan het kind, met faciliteiten voor en hulp bij het maken van huiswerk, groeps- en individuele therapie, basisgezondheidszorg, maar ook vrijetijdsactiviteiten en simpelweg rondhangen. Er wordt ook met ouders gewerkt. Vrijwilligers – bij voorkeur met dezelfde achtergrond - begeleiden de kinderen. Met enige regelmaat worden ook grootschaliger vrijetijdsactiviteiten voor alle kinderen in de wijk georganiseerd door de vrijwilligers. Hierdoor wordt stigmatisering voorkomen. Voor ouders biedt het NEST-centrum individueel advies, opvoedingsondersteuning en toegang tot maatschappelijk werk.

Met het oog daarop is een handboek verschenen in het Engels. 

Download het handboek over het NEST model

Past uw project hier? Meld het aan!